sponsorlu reklam Admatic -sponsor

10.Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Haber Metni Ünitesi Ders Notları PDF İndir

10.Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Haber Metni Ünitesi Ders Notları PDF

10.Sınıf Edebiyat Haber Metni Ünitesi Ders Notları, 10.Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Haber Metni Ünitesi PDF, PDF DERS NOTLARI, 10.SINIF EDEBİYAT HABER METNİ ÜNİTESİ DERS NOTLARI, 10.Sınıf Edebiyat Haber Metni Konu Anlatımı

derskonum.com'un değerli öğretmen-öğrenci-edebiyat sever takipçileri.

Her dönem olduğu gibi yeni dönemde de kitap cevepları,konu anlatımı,pdf ders notları ile sizlerin yanınızdayız..

Bu sayfamızda 10.Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Haber Metni Ünitesi Ders Notları PDF  üzerine bir yazı yazacağız.



Sizde eğer bize ve tüm eğitim camiasına yardımcı olmak adına hazırladığınız yazılıları-notları-soruları-videoları paylaşmak isterseniz mail adresinden bize ulaşabilirsiniz.

İyi çalışmalar..
destek olmak için lütfen paylaşınız



doğru konum derskonum

Hazırlayan: Mustafa ŞAHİN





 10.Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Haber Metni Ünitesi Ders Notları PDF


İçerik:                                                                                                          

1-Haber Metni Nedir?

2- Haber metinleri ile ilgili bazı terimler

3-Kaynaklarına Göre Haberler

4- Gazetecilikte bir haberde aranan ilkeler

5- Haber Yazılarının Özellikleri

6- İyi Bir Manşetin Özellikleri

7- Haber Yazma Teknikleri

8- Gazete ve Gazetecilik Tarihi

9-Genel Ağ haberciliği/Gazeteciliği



1-Haber Metni Nedir?

Günlük gazetelerde, belli aralıklarla yayımlanan dergilerde, meslek kuruluşlarının belirli aralıklarla yayımladığı bül­tenlerde, radyo ve televizyonlarda belli zaman aralıklarıyla sunulan bültenlerde halka duyurulmak üzere yayımla­nan yazılara "haber" denir.

 


2- Haber metinleri ile ilgili bazı terimler

Gazete: Politika kültür, ekonomi ve daha başka konularda haber ve bilgi vermek için yorumlu veya yorumsuz, her gün veya belirli zaman aralıklarıyla çıkarılan yayın.

Dergi: Haftalık veya aylık çıkan belli bir okuyucu kitlesine hitap eden süreli yayınlardır

Haber: 1. Bir olay ve olgu üzerine edinilen bilgi. 2. İletişim veya yayın organlarıyla verilen bilgi.

Sütun: Gazete, dergi, kitap vb. yazılı şeylerde, sayfanın yukarıdan aşağıya doğru ayrılmış olduğu dar bölümlerden her biri.

Sürmanşet: Gazetelerin birinci sayfasındaki logonun üzerinde kullanılan başlık.

Manşet: Gazetelerin ilk sayfasına iri puntolarla konulan başlık.

Muhabir/Gazateci: Basın ve yayın organlarına haber toplayan, bildiren veya yazan kimse.

Ajans: Haber toplama ve yayma işiyle uğraşan kuruluş.

Tekzip: Yalanlama- Daha önce çıkan bir haberin yanlış olduğunu belirten ve haberin muhataplarınca yayımlanan yalanlama yazısı.

Asparagas: Şişirme haber

Sansasyonel: Dikkat çeken, çarpıcı, beklenmedik şaşırtan haber7

Dekroşe: Gazete ve dergilerde yan sütunlara taşan yazı.

İktibas: Başka bir kaynaktan elde edilen yazının gazetede olduğu gibi yayımlanması.

Spot: Haber metninden daha büyük harfli puntolarla dizilen, başlıktan sonra yer alan haber ayrıntısı.

Stop press: En son gelen haber.                         

Tiraj: Baskı sayısı

 

3-Kaynaklarına Göre Haberler

(Haber, kaynağını yaşamdan alır. Genel olarak haber kaynaklarına göre üçe ayrılır.)

1. Resmi haberler

         Resmi haberler, resmi ve özel kuruluşlardaki yetkili kişilerden alınan haberlerdir

 

2. Özel haberler

         Özel haberler halk arasından top­lanır.Günümüzde daha da yaygındır. Bazı sosyal medya platformlarında bireylerin paylaştığı haberler buna en güzel örnektir.

derskonum.com

3. Ajans haberleri

Ajans, haber toplama ve

 yayma işleriyle uğraşan

 kuruluştur.

Bu kuruluşların edindiği

 veya paylaştığı

haberlerdir.

Örneğin DHA-İHA gibi

 

 

Haber ya­zıları anlattığı olayın türüne göre isimlendirilir.

 Siyasal haberler, ekonomi haberleri, bilimsel haberler, teknoloji ha­berleri, sanat haberleri, spor haberleri, sosyal haberler...

 

 

 

4-Gazetecilikte bir haberde aranan ilkeler

 Gazete haberlerinde uyulması gereken ilkeler vardır. Bir haberde "Ne, nasıl, ne zaman, nerede, niçin, kim" sorula­rının yanıtları mutlaka bulunmalıdır.



Ne: Habere kaynak olayın ne olduğu bildirilmelidir.

Nasıl: Habere kaynak olan olayın yapılış ve meydana geliş sürecinin anlatıldığı bölümdür.

Niçin: Her olayın bir nedeni vardır. Hava kirliliğinin nedenleri, suzuluğun nedenleri, ekonominin kötüye gidişinin nedenleri.

Nerede: Her olayın gerçekleştiği bir yer mutlaka vardır. Bu yer haberde mutlaka bildirilmelidir.

Ne zaman: Yine bütün olaylar bir zamanda meydana gelir. Zaman bilgisi genelden özele doğru verilir. Yıl, ay, gün, saat, dakika

Kim: Habere kaynak olan kişinin, yani olayı gerçekleştiren kişinin kimliği de haberde belirtilmelidir.

 

 

5-Haber Yazılarının Özellikleri

  • ·        Haberin başlığı ilginç olmalıdır.
  • ·        Haber, geniş bir okuyucu kitlesine hitap etmelidir.
  • ·        Dil kolay anlaşılmalı, süsten uzak olmalıdır.
  • ·        Dil göndergesel işlevde kullanılır
  • ·        Haber yazıları mümkün olduğunca kısa ve öz olmalıdır
  • ·        Haberde şu altı sorunun cevabı olmalıdır: (5N1K ) Ne, nerede, ne zaman, nasıl, niçin, kim.
  • ·        Haber başlıklarıyla metin uyum içinde olmalıdır.
  • ·        Haber özgün olmalıdır.
  • ·        Haberin doğruluğu mutlaka araştırılmalıdır.
  • ·        Haber yazılarında kamera görüntüleri ve fotoğraflardan büyük ölçüde yararlanılır.
  • ·        Yoruma, yanlış anlaşılmalara imkân vermeyecek şekilde
  • ·        kurgulanmalı ve tarafsız bir şekilde sunulmalıdır.
  • ·        Haber, ayrıntıya inilmez, ana hatlarıyla okuyucuya duyurulur
  • ·        Haber yazılarında açıklayıcı,öğretici, öyküleyici ve söyleşmeye bağlı anlatımdan yararlanılır.
  • ·        Güncel, kolay anlaşılır, doğru ve bir haber değeri taşıyacak
  • kadar ilginç olması gerekir.

 

Modern gazeteciliğin öncülerinden İngiliz gazeteci Lord Northcliffe’nin şu değerlendirmesi haber yazıları ile ilgili çarpıcı bir değerlendirmedir: Bir köpek, bir adamı ısırırsa bu, haber değildir fakat bir adam bir köpeği ısırırsa bu haberdir.

 

 

6-İyi Bir Manşetin Özellikleri

*Manşet yorum içermez.

*Genellikle soru cümleleri kullanılmaz.

Manşet genelde önemli olaylar için, sürmanşet ise daha da önemli haberler için atılır.

*Manşet, sunulan konunun tamamını kapsayacak şekilde olmalıdır, fakat kısa ve öz olmalıdır.

*Okuyucunun ilgisini çekmelidir.

*Manşetlerde yüklemde kişi eki kullanılmaz. Genelde geniş zaman kullanılır.

*Fiil, edilgen bir yapıya sahiptir.

 


 

7-Haber Yazma Teknikleri

Haber yazma teknikleri kitle iletişim aracının özelliklerine ve haberin türüne göre değişmektedir. Bununla birlikte haberlerin yazımı açısından yaygın olarak kullanılan ortak teknikler vardır. Gazeteciliğin ilk yıllarından beri haber kuruluşunun özelliklerine, teknolojik gelişmelere, yaşamın ve olayların değişkenliğine ve gazetecilerin üslubuna göre haber yazma teknikleri ortaya çıkmış ve biçimlenmiştir

Ters Piramit Tekniği :

Haber yazımında en eski teknik, ters piramit tekniğidir. Ters piramit tekniği, günümüzde de en çok kullanılan haber yazma tekniğidir. Bu teknikte habere yönelik bilgilerin, hedef kitlenin ilgisine göre en önemliden daha az önemliye doğru sıralanması öngörülür.

 

Dörtgen ya da Kare (Kutu) Tekniği:

 Ters piramit tekniğinin uygulanamayacağı durumlarda, haberi oluşturan verilerin tümü aynı önemdeyse bu durumda dörtgen ya da kare tekniğini uygulamak gerekmektedir.

 

Ters Piramit Tekniğiyle Kare Tekniğinin Birleştirilmesi:

 Ters piramit tekniği ile dörtgen tekniğinin birleştirilmesiyle oluşturulan bu teknikte, önemli ve dikkat çekici unsurlar başta verilmekte, ayrıntılar haberin sonuna bırakılmaktadır. Bu kuralla yazılan haberin önemi girişten sonra giderek azalmaktadır. Haberi oluşturan ana olay ve olaylardan başka, haberde adı geçen kişinin tanıtılması, haberi oluşturan konunun bağlı olduğu yan kavramların açıklanmas

 

 

Konuşma Biçiminde Haber Yazma Tekniği:

 Son yıllarda gazeteciler, haberlerini belli haber yazma tekniklerine bağlı kalmadan, içlerinden geldiği gibi ya da edebî kaygılarla farklı üsluplar geliştirerek yazmaktadır. Bu teknik, yeni ve az uygulanan bir teknik olması nedeniyle eleştiriye ve tartışmaya açıktır

 


8- Gazete ve Gazetecilik Tarihi

         Dünya tarihindeki ilk gazete Roma Senatosu'nca MÖ 59 yılında 2.000 kopya olarak çıkarılıp imparatorluğun değişik köşelerine dağıtılan Acta Diurna'dır.

Fethedilen topraklar, siyasi gelişmeler, toplumsal olaylar, gladyatör dövüşlerinin sonuçlarını içeren Acta Duirna'yı okuma bilen Roma vatandaşları yüksek sesle okuyarak okuma bilmeyenlere duyururdu.

         15. yüzyılda matbaanın icat edilmesi gazete ve dergilerin hızla gelişmesini sağlamıştır. 16. yüzyılda Avrupa'da savaşlara tanıklık etmiş kişilerin birinci elden aktardığı birkaç sayfalık savaş haberleri yayımlanan gazeteler vardır.

         Günümüzdekine benzer ilk gazeteler ise 17. yüzyılın başlarında Almanya'nın bazı kentlerinde ve Belçika'nın Anvers şehrinde basılmıştır.

Johann Carolus’un 1605 yılında yayınladığı “Aller Fürnemmen und gedenckwürdigen Historie” adlı gazetesi kâğıt üzerine basılan ilk gazete kabul edilmektedir.

 

         *İlk İngilizce gazete 1622 yılında İngiltere'de yayımlanan Nathaniel Butter,

          *İlk Türkçe gazete ise 1828'de Kahire'de yayımlanan Vekayi-i Misriye'dir.

 

 Sanayi devrimi ile gelişmiş matbaa makinelerinin icat edilmesi gazetelerin tiraj ve maliyetlerini olumlu ölçüde etkileyerek gazete okuma alışkanlığının yaygınlaşmasına katkıda bulunmuştur.


İlk gazeteler, dünyanın her yerinde devlet denetiminde çıkmış, daha sonra özel gazeteler yayımlanmaya başlamıştır.

 


Türk ve Dünya Edebiyatında Gazetenin Tarihsel Gelişimi

Basın hayatımız 1 Kasım 1831 tarihinde çıkan ve ilk özel gazete olan Takvim-i Vakayi ile başlar. II. Mahmut döne­minde yayımlanmaya başlanan bu gazete, devlet görevlileri ve aydınlar başta olmak üzere gelişen olaylar hakkın­da yurttaşları bilgilendirmek için çıkarılmıştır. Bu gazetenin arkasından ilk yarı resmi gazete olarak anılan ve bir İn­giliz tarafından çıkarılan (William Churchill 3 Temmuz 1840) Ceride-i Havadis yayımlandı.

 



 21 Ekim 1860 tarihinde Şinasi ile Agâh Efendi tarafından çıkarılan Tercüman-ı Ahval ise ilk özel gazete olmuştur.

 Daha sonra 1862'de Şinasi Tasvir-i Efkâr gazetesini çıkarmıştır.Bu ilk fikir gazetesidir.

         Tanzimat döneminde çok önemlidir. Batı'yı halka anlatmak ve halkı aydınlatmak amacı ile bir çok gazete çıkarılmıştır.. Gazete ayrıca yeni türlerin edebiyatımıza girmelerine yardım eder. Tiyatro, tercüme, telif roman ilk ürünlerini gazete ile verir. Bunların yanı başında makale, tenkit, deneme gibi bünyesine dâhil türleri de kendiliğinden getirmiş olur. Buna bağlı olarak da makale, hayat ve politika meselesini, tenkit ve deneme ise edebiyat meselelerini günlük hadiselerin arasına sokar. Böylece toplumun düşünce sahası gelişir.

         Kurtuluş Savaşı sırasında Sivas’ta Atatürk’ün desteğiyle çıkan “İrade-i Milliye” (1920) gazetesi daha sonra “Hakimiyet-i Milliye” adıyla Ankara’da yayın hayatına devam etmiştir.

         1923’te Cumhuriyet’in ilanıyla birlikte gazetecilik faaliyetleri büyük gelişme göstermiş, birçok yeni gazete yayımlanmıştır.

 

Günümüzde yüzlerce yerel gazetenin yanı sıra tirajları hayli yüksek olan birçok gazete yayımlanmaktadır. Bu gazetelerden bazıları şunlardır: Hürriyet, Milliyet, Cumhuriyet, Star, Yeni Şafak, Taraf, Radikal, Sabah, Türkiye, Takvim…vs....

 

Önemli İlk Dergiler:

*Kadınlara mahsus dergi:Terakki              

 *İlk çocuk dergisi:Mümeyyiz

*İlk dergi:Mecmua-ı Fünun Münif Paşa     

*İlk mizah dergisi:Diyojen Teodor Kasap

*İlk meslek dergisi: Vakayi-i Tıbbiye        

 *İlk resimli dergi :Mirat

 

 

 

9-Genel Ağ haberciliği/Gazeteciliği


*Bilgisayar ortamında iletişim sağlayan Genel Ağ, dünyada ilk defa 1960’lı yıllarda özel laboratuvarlarda kullanılmıştır.

*Bir noktada toplanan bilgilere aynı anda farklı birimlerin kolayca ulaşmasını sağlamak amacıyla oluşturulan Genel Ağ, Türkiye’de 1990’lı yılların başlarında kullanılmaya başlanmıştır..

*İnternetin hızlı yaygınlaşması ve kullanılmasının temelinde, gün geçtikçe ucuzlayan teknolojik bir donanımla beslenmesi, grup ve çoklu iletişimi bir arada barındırması ve geleneksel kitle iletişim araçlarına göre farklı yapılanmaya sahip olması vardır.

*Zaman içinde dergi ve gazetelerin içeriklerini Genel Ağ’a aktarmaları kaçınılmaz olmuştur.

*Genel Ağ’da yer alan gazeteler; habere en hızlı ve ekonomik olarak ulaşmaları için okura olduğu kadar basın çalışanlarına (hem muhabir hem köşe yazarı hem yorumcu) da olanak sunmaktadır.

*Bilgisayar ortamında iletişimi sağlayan Genel Ağ’ın haber yayımlarıyla özellikleri ve sınırları henüz tam anlamıyla belirlenemeyen bir habercilik türü ortaya çıkmıştır.

*Genel Ağ; radyo, televizyon, dergi ve gazetecilik gibi yazılı ve görsel basının kullandığı bütün habercilik tekniklerini birleştiren bir haber sunumuna yönelmiştir.


*Genel Ağ haberciliği, televizyon ve gazetenin tüm yayın ve iletim sistemlerini bütünleştirmiştir.

*Bunun yanı sıra hareketli görüntüleri, yazıları ve sesleri aynı ortam üzerinden ve aynı anda kullanıcılarına sunma imkânına sahiptir.

*Genel Ağ haberciliğinde geleneksel araçlarda görülen hız, yer ve güncellik konusundaki kısıtlayıcılık kalkmıştır.

*Haberler, her bilgi akışında hızla değişerek güncellenmektedir.

*Genel Ağ haberciliğinde bilginin anında aktarılmasının yanı sıra okurun da içerik ve biçime istediği anda düzeltme ve katkılarıyla müdahale edebilmesi Genel Ağ haberciliğinin temel avantajı olmuştur.

*Okur açısından düşünüldüğünde zaman ve mekânın önemini yitirmesi, kişinin uygun olduğu her zaman habere ulaşması önemli bir hizmet olmuştur.

*Ayrıca okurun istediği yazara e-posta adresinden ulaşıp iletişim kurabilmesi, Genel Ağ’da yayımlanan her haberin dünyanın neresinde olursa olsun bir tuşa basarak gönderilebilmesi de hem okur ile haber ya da yorum arasındaki engelleri hem de basılı gazetelerdeki dağıtımın maliyet ve emek boyutunu ortadan kaldırmaktadır.

 

Dünyada ve Türkiye’ de İnternet Medyası:

*İnternet medyasının başlangıcını, yazılı basının sayfalarını İnternet’e aktarması oluşturmaktadır.

*1995’te, New York Times, The Washington Times gibi gazetelerin yayınlarını birebir İnternet’e aktarmaları bu süreci başlatmıştır.

*Aynı yıl Avrupa’da da International Herald Tribune ve Daily Mirror gibi gazeteler sayfalarını İnternet’e açmıştır.

*Türkiye'de ise 12 Nisan 1993 tarihi, İnternetin miladı olarak kabul edilir.


*Bu tarihte ODTÜ'den ilk İnternet bağlantısı gerçekleştirilmiştir.

*İçeriğini İnternete taşıyan ilk yayın Aktüel Dergisi olmuştur. (Temmuz 1995)

*İçeriğinin tamamını İnternete açan ilk gazete Milliyet gazetesidir (27 Kasım 1996).

*Ülkemizde ulusal yayın yapan bütün gazeteler gibi yerel gazetelerin büyük çoğunluğunun da İnternet sitesi bulunmaktadır.

*Birçok gazetenin sitesi, ilk zamanlarda sadece o günkü sayının içeriğine yer verirken, şimdi 24 saat güncellenir ve yeni haber eklenir hale getirilmiştir.

*Türkiye'de İnternet üzerinden bağımsız yayın yapan ilk site NetHaber’dir.





İnternet Gazeteciliği:

*Gazeteler, teknolojik gelişmelerdeki hızlı ilerlemenin sonucunda geleneksel gazete yayımlarının yanı sıra İnternet kanalıyla okurlarına yeni bir yöntemle ulaşabilmenin fırsatını elde etmişlerdir.

*İnternet gazeteleri, basın alanında çalışanlara olduğu kadar okurlara da son dakika haberlerine hızlı ulaşım, online gazete arşivleri ve bu arşivlerdeki haberlere ulaşabilme gibi yeni olanaklar sunmaktadır.

*Ayrıca İnternet, gazeteleri güncellikten bir adım öteye taşıyarak okurlara gazeteleri ile iletişim olanağı da sağlayabilmektedir.

*Yerel, ulusal ve uluslararası alanda siyasetten ekonomiye, spordan sağlığa kadar uzanan farklı içerikteki haberlere ulaşım olanağı veren haber sitelerinin sayısı da hızla artmış ve haber yayım platformları içinde özel bir yer edinmeye başlamıştır.

*Haber, modern yaşamın vazgeçilmez bir unsurudur. İnternetin haber yayımında etkin olarak kullanılması, İnternet kullanıcılarının haber ediniminde İnterneti önemli bir araç konumuna getirmiştir.

*Ancak İnternetten elde edilen bilgilerin güven sorunuyla karşı karşıya olduğu bir gerçektir.


kaynak: derskonum.com

Hazırlayan: Mustafa ŞAHİN 

 

 

10.Sınıflar Haber Metni Ünitesi Ders Notları/ Konu Anlatımı







10.Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Haber Metni Ünitesi Ders Notları PDF



10.Sınıf Edebiyat Haber Metni Ünitesi Ders Notları, 10.Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Haber Metni Ünitesi PDF, PDF DERS NOTLARI, 10.SINIF EDEBİYAT HABER METNİ ÜNİTESİ DERS NOTLARI, 10.Sınıf Edebiyat Haber Metni Konu Anlatımı

Yorum Gönder

Daha yeni Daha eski

sponsor reklamı

SPONSOR REKLAMI

derskonumesnk