derskonum.com'un ,değerli akademisyen-öğretmen-öğrenci-edebiyat sever takipçileri.
Derskonum.com ailesi, olarak her dönem olduğu gibi yeni dönemde de sizler için kitap cevapları, konu anlatımı, pdf ders notları ile her zaman yanınızdayız..
Bu sayfamızda siz değerli takipçilerimiz için 2025-2026 10. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Cevapları Yeni Müfredat Sayfa: üzerine bir paylaşım yapacağız.
İyi çalışmalar..
doğru konum= derskonum
destek olmak için lütfen LİNK paylaşınız
CEVAPLAR AŞAĞIDA
Sizde eğer bize ve tüm eğitim camiasına yardımcı olmak adına hazırladığınız yazılıları-notları-soruları-videoları paylaşmak isterseniz mail adresinden bize ulaşabilirsiniz.
İyi çalışmalar..
doğru konum= derskonum
Soru: Okuduğunuz koşuktan ve aşağıdaki metinden faydalanarak soruları cevaplayınız.
SÖZLÜ KÜLTÜR GELENEĞİ AÇISINDAN TÜRK SAZ ŞİİRİ
Bir toplumun, bir milletin birçok özelliği, dünya görüşü, sanatsal kabiliyeti, yaşam gerekçesi konuştuğu dile yansır. Yıllar sonra bile toplumun veya milletin dille meydana getirdikleri ürünler incelendiğinde tarihi bir vesika olmasa bile o toplumun, milletin yapısı ortaya çıkarılabilir.
(…)
Atlı-göçebe bir hayat yaşayan, avcılık ve akıncılık yaparak hayatlarını sürdüren ve sürekli hareket halinde olan bir milletin edebiyatı da elbette yaşam tarzına uygun olacaktır. (…) bu dönem edebiyatının genel karakteristiği dış güçlerle mücadelelere fazlaca yer vermesi, kahramanlık konularını işlemesi, sürdürülen yaşama uygun olarak gelişmesidir. (…)
“Ozanların yaratıcılığında, tek veya iki telli kopuzun eşliğinde vücut bulan, yayılan, gelişen, zenginleşen Türk sözlü gelenek şiir sanatı, yüzyıllar boyu temâlarını, formlarını, türlerini tekrarlayarak, yeni unsurlar bünyesine katarak, yeni teknikler ve melodik yapılar oluşturarak, kendi içinde mektepler kurarak, temsilciler yetiştirerek, varyantlar ve versiyonlar yaratarak günümüze kadar ulaşmış ve hâlâ da hayatiyetini sürdürmektedir.”
1. Koşuk metninin ait olduğu dönemde Türklerin yaşam tarzına dair hangi çıkarımlarda bulunabilirsiniz? Gerekçelendirerek yazınız.
Cevap:
Koşuk metninin ait olduğu dönemde Türklerin atlı-göçebe bir yaşam tarzına sahip oldukları anlaşılmaktadır. Bu yaşam tarzı, doğa ile iç içe olmayı, hayvancılık yapmayı, sürekli hareket hâlinde olmayı ve savaşçı bir yapıyı beraberinde getirir. Koşuklarda sıkça doğa unsurlarının (dağlar, ırmaklar, hayvanlar vs.), kahramanlıkların, avcılık ve yiğitlik temalarının işlenmesi bu yaşam tarzının yansımasıdır. Ayrıca, şiirlerin sözlü olarak, kopuz eşliğinde söylenmesi de yazının henüz yaygınlaşmadığı, toplumsal anlatımın müzik ve söz aracılığıyla aktarıldığını gösterir.
2. Türklerin yaşam tarzının koşuk metninde ele alınan konulara etkisi hakkında ne düşünüyorsunuz? Yazınız.
Cevap:
Türklerin göçebe, savaşçı ve doğayla iç içe yaşam tarzı, koşuklarda işlenen konuları doğrudan etkilemiştir. Bu tür şiirlerde genellikle kahramanlık, doğa sevgisi, savaş ve avcılık, topluluk sadakati gibi temalar işlenir. Çünkü bu konular, dönemin insanı için hem günlük hayatın hem de kültürel kimliğin bir parçasıdır. Yani, koşuklar sadece estetik bir anlatım aracı değil, aynı zamanda toplumun değerlerini, yaşam biçimini ve dünya görüşünü yansıtan sözlü belgelerdir.
3. Türklerin yaşam tarzını göz önünde bulundurduğunuzda koşuk metninin ait olduğu dönemdeki sözlü ürünlerin dili hakkında neler söyleyebilirsiniz?
Cevap:
O dönemdeki sözlü ürünlerin dili büyük ihtimalle yalın, güçlü ve somut bir anlatıma sahiptir. Göçebe yaşam tarzı gereği, karmaşık ve uzun anlatımlardan çok, kısa, etkili ve hafızada kolay yer eden bir dil tercih edilmiştir. Ayrıca doğaya ve günlük yaşama ait kelimelerin, tabiatla ilgili mecazların sıkça kullanıldığı görülür. Bu şiirlerde duygu yoğunluğu, ses tekrarları (aliterasyon) ve ahenk unsurları ön plandadır. Sözlü olduğu için dil hem akılda kalıcı olmalı hem de işitsel olarak etkileyici olmalıdır.
4. Koşuk metninin ait olduğu dönemdeki şiirlerle ilgili hangi özelliklere ulaşabilirsiniz? Yazınız.
Cevap:
Koşuk metnine ve dönemin şiir geleneğine bakıldığında şu özellikler öne çıkar:
-
Sözlü anlatım esastır; şiirler kopuz eşliğinde söylenir.
-
Hece ölçüsü kullanılır, özellikle 7’li ve 8’li kalıplar yaygındır.
-
Yarım uyak ve redif sıkça kullanılır.
-
Şiirlerde doğa, kahramanlık, avcılık, aşk gibi temalar işlenir.
-
Dörtlük nazım birimi kullanılır.
-
Şiirler anonimdir ya da ozan/şaman gibi halk anlatıcıları tarafından oluşturulur.
-
Ezgili ve ritmik yapı ön plandadır; çünkü halk arasında dinlenmek için söylenirler.
 |
| 2025-2026 10. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Cevapları Yeni Müfredat |