DERSKONUM.COM'UN değerli öğretmen-öğrenci-eğitim sever takipçileri.
derskonum.com olarak bu sayfamızda Divan Şiiri Geleneği Çalışma Kağıdı üzerine bir paylaşım yapıyoruz .
doğru konum= derskonum
DİVAN ŞİİRİ GELENEĞİ – KOLAY SEVİYE ÇALIŞMA KAĞIDI (25 SORU)
A. Boşluk Doldurma (10 Soru)
Cümlelerdeki boşlukları uygun kavramlarla doldurunuz.
-
Divan şiirinde ölçü olarak __________ kullanılır.
-
Divan şiirinin en küçük birimi __________dir.
-
Kalıplaşmış hayal ve benzetmelere __________ denir.
-
Gazelin son beyitindeki mahlasın yer aldığı beyte __________ denir.
-
Divan şairi şiirlerini genellikle __________ bir dille yazar.
-
Divan şiirinde sevgili __________ özelliklere sahip, ideal bir varlıktır.
-
Kasideler çoğunlukla __________ amacıyla yazılır.
-
Gazelin ilk beyitine __________ denir.
-
Divan şairleri duygu ve düşüncelerini anlatırken sıkça __________ kullanmıştır.
-
Dize anlamına gelen kavrama __________ denir.
B. Doğru – Yanlış (5 Soru)
İfadelerin yanına “D” (doğru) veya “Y” (yanlış) yazınız.
-
( ) Divan şiirinde somut ve sade bir dil kullanılmıştır.
-
( ) Beyit, iki mısradan oluşur.
-
( ) Divan şiiri hece ölçüsüyle yazılır.
-
( ) Gazel genellikle aşk konusunu işler.
-
( ) Divan şiirinde Arapça ve Farsça kelimeler sıkça görülür.
C. Eşleştirme (5 Soru)
Kavramları açıklamalarla eşleştiriniz.
| Kavram | Açıklama |
|---|---|
| 16. Gazel | A) Divan şiirinde kullanılan ölçü |
| 17. Aruz | B) İki dizelik nazım birimi |
| 18. Beyit | C) Övgü amacıyla yazılan nazım biçimi |
| 19. Kaside | D) Aşk ve sevgi gibi konuların işlendiği nazım biçimi |
| 20. Mazmun | E) Kalıplaşmış hayal ve benzetmeler |
D. Çoktan Seçmeli (5 Soru)
Doğru seçeneği işaretleyiniz.
-
Divan şiirinde en çok kullanılan ölçü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hece B) Aruz C) Serbest D) Durak -
Aşağıdakilerden hangisi divan şiirine ait bir türdür?
A) Türkü B) Koşma C) Gazel D) Mani -
“Gül” mazmunu divan şiirinde genellikle kimi temsil eder?
A) Kötülüğü B) Öğretmeni C) Sevgiliyi D) Ayrılığı -
Aşağıdakilerden hangisi divan şiirinin özelliklerinden değildir?
A) Ağır dil
B) Mazmun kullanımı
C) Serbest ölçü
D) Mecazlı anlatım -
Kasideler genellikle aşağıdakilerden hangisi için yazılır?
A) Aşkı anlatmak
B) Bir kişiyi övmek
C) Tabiat güzelliğini anlatmak
D) Halkı bilgilendirmek
📘 GAZEL – KASİDE – ŞARKI ÇALIŞMA
A. Boşluk Doldurma
Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun kavramlarla doldurunuz.
-
Gazelin ilk beyitine __________ denir.
-
Kasidelerde şairin kendini övdüğü bölüme __________ denir.
-
Şarkı nazım biçimi __________ edebiyatı ile gelişmiştir.
-
Kaside genellikle __________ amacıyla yazılır.
-
Gazelin son beyitine, şairin mahlasının geçtiği beyte __________ denir.
-
Şarkılarda tekrarlanan bölüme __________ denir.
-
Gazel, __________ birimiyle yazılır.
-
Şarkıların en belirgin özelliği __________ bir ezgi havası taşımasıdır.
B. Doğru – Yanlış
Aşağıdaki ifadeleri “D” (doğru) veya “Y” (yanlış) olarak işaretleyiniz.
-
( ) Gazeller dört dörtlükten oluşur.
-
( ) Kaside genellikle medrese hocaları, padişahlar ve devlet büyükleri için yazılır.
-
( ) Şarkı nazım biçiminde nakarat bulunur.
-
( ) Gazel genellikle aşk, güzellik ve sevgili temaları işler.
-
( ) Kaside tamamen güncel halk olaylarını anlatır.
C. Eşleştirme
Nazım biçimlerini özellikleriyle eşleştiriniz.
| Nazım Biçimi | Açıklama |
|---|---|
| 1. Gazel | A) Nakaratlı, bestelenmeye uygun, çoğunlukla aşk temasında yazılır. |
| 2. Kaside | B) Övgü amacıyla yazılan, bölümleri olan uzun nazım biçimi. |
| 3. Şarkı | C) Beyitlerle yazılan, en ünlüleri Fuzuli ve Bâkî’ye ait tür. |
D. Çoktan Seçmeli Sorular
Doğru seçeneği işaretleyiniz.
-
Gazelin en güzel beyitine ne denir?
A) Fahriye B) Mahlas beyti C) Beytü’l gazel D) Nakarat -
Şarkı nazım biçiminin Divan edebiyatındaki en ünlü temsilcisi kimdir?
A) Nedim B) Bâkî C) Fuzuli D) Ahmet Paşa -
Kaside hangi nazım birimiyle yazılır?
A) Dörtlük B) Beyit C) Mısra D) Bent -
Aşağıdakilerden hangisi kasidenin bölümlerinden biridir?
A) Girizgâh B) Murabba C) Nakarat D) Tapşırma -
Aşağıdaki özelliklerden hangisi şarkıya aittir?
A) Aruzun “mef’ûlü/mefâilün” kalıbıyla yazılması
B) Halk diliyle yazılması
C) Nakarat bulunması
D) Övgü amacı taşıması
E. Kısa Cevap Soruları
-
Gazelin konu bakımından kasideden farkı nedir?
Cevap: ________________________________________ -
Şarkıların Divan edebiyatındaki yeri neden önemlidir?
Cevap: ________________________________________ -
Kasidelerin yazıldığı kişi veya kurumlara örnek veriniz.
Cevap: ________________________________________
📘 MURABBA – RUBAİ – TUYUĞ ÇALIŞMA KAĞIDI
A. Boşluk Doldurma Soruları
Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun kavramlarla doldurunuz.
-
Murabba, __________ mısralı bentlerden oluşur.
-
Rubai, dört dizelik şiirlere verilen addır ve genellikle __________ konularını işler.
-
Tuyuğ, __________ edebiyatına ait bir nazım biçimidir.
-
Rubai nazım biçiminde en ünlü şair __________’dir.
-
Tuyuğ, aruzun __________ kalıbıyla yazılır.
-
Murabba’nın her bendi kendi içinde __________ uyak düzenine sahiptir.
-
Rubai, nazım birimi olarak __________ kullanır.
-
Tuyuğun en bilinen şairi __________’dır.
B. Doğru – Yanlış Soruları
İfadeleri “D” (doğru) veya “Y” (yanlış) olarak yazınız.
-
( ) Rubai dört mısradan oluşur.
-
( ) Tuyuğlar genellikle aşk ve tasavvuf konularını işler.
-
( ) Murabba beyitlerden oluşur.
-
( ) Rubai ve tuyuğun uyak düzeni aynıdır.
-
( ) Tuyuğ, Türklerin Divan şiirine kazandırdığı bir nazım biçimidir.
C. Eşleştirme Soruları
Nazım biçimlerini açıklamalarıyla eşleştiriniz.
| Nazım Biçimi | Açıklama |
|---|---|
| 1. Murabba | A) Dörtlüklerle yazılan, İran edebiyatından gelen nazım biçimi |
| 2. Rubai | B) Dörtlük şeklinde yazılan, Türk edebiyatına özgü nazım biçimi |
| 3. Tuyuğ | C) Bentlerle yazılan, her bent dört mısralıdır |
D. Çoktan Seçmeli Sorular
Doğru seçeneği işaretleyiniz.
-
Aşağıdakilerden hangisi rubainin özelliklerinden biridir?
A) Bentlerle yazılır
B) Dörtlüklerden oluşur
C) Beyitlerle yazılır
D) Nakarat içerir -
Murabba nazım biçiminde hangi birim kullanılır?
A) Beyit
B) Mısra
C) Bent
D) Dörtlük (tek bent) -
Tuyuğ hangi kültürün Divan şiirine kazandırdığı bir nazım biçimidir?
A) Araplar
B) İranlılar
C) Türkler
D) Yunanlılar -
Rubai’nin en ünlü şairi kimdir?
A) Mevlana
B) Fuzuli
C) Nedim
D) Ömer Hayyam -
Aşağıdaki konulardan hangisi tuyuğlarda sıkça işlenir?
A) Savaş
B) Aşk ve felsefe
C) Haber verme
D) Dini övgü
E. Kısa Cevap Soruları
-
Murabba ile gazel arasındaki temel fark nedir?
Cevap: ________________________________________ -
Rubai nazım biçiminin Divan şiirindeki yeri niçin önemlidir?
Cevap: ________________________________________ -
Tuyuğun yapısı hangi yönüyle rubaiden ayrılır?
Cevap: ________________________________________
![]() |
| Divan Şiiri Geleneği Çalışma Kağıdı |

