9. Sınıf Masal Nedir, Masal Bölümleri, Masal Özellikleri Konu Anlatımı, 9.Sınıf Edebiyat Masal, Masal Konu Anlatımı, Ders Notları PDF İndir, Masal,
derskonum.com'un değerli akademisyen-öğretmen-öğrenci-edebiyat sever takipçileri.
doğru konum= derskonum
Masal Nedir? Masalın Tanımı
Masal; sözlü edebiyat geleneği içinde halkın anonim olarak oluşturduğu, dilden dile, kuşaktan kuşağa sürüp gelen, olağanüstü kişilerin başından geçen olağandışı olayları anlatan edebî türe masal denir.
Masalın tanımını maddeleştirirsek;
1. Sözlü gelenek içinde yer alır.
2. Anonim eserlerdir.
3. Dilden dile, kuşaktan kuşağa aktarılmıştır.
4. Olağanüstü kahramanlar ve olağandışı olaylar vardır.
Masalların Özellikleri
· Olaya dayalı, sanatsal metinlerdir.
· Genellikle bir tekerleme ile başlar.
· Olaylar, hayalî mekânlarda ve belirsiz geçmiş zamanda geçer.
· Olaylarda, öğrenilen geçmiş zaman (mış-miş) ve geniş zaman (ar-er) kullanılır.
· Devler, periler, cinler, padişahlar, prensler, prensesler genel olarak kullanılan masal kahramanlarıdır.
· Masalların özü iyi ile kötünün mücadelesidir.
· Masallar iyilerin kötüleri yenmesi üzerine kurgulanmıştır.
· Yalın, duru, akıcı bir dil kullanılır.
· Masallarda ayrıntılı tasvir ve okunması zor sözcüklere yer verilmez.
· Masalların başında, ortasında ve sonunda kalıp sözlere yer verilir.
· Masalların söyleyeni belli değildir. Anonimdir.
· Halk arasında dilden dile söylenerek gelecek kuşaklara aktarılan masallar, sonradan yazıya geçirilmiştir.
Önemli: Masallarda iyilik, güzellik, doğruluk, yardımseverlik gibi evrensel değerler yer alır; dinî ve millî ögelere yer verilmez.
Masal Planı/Bölümleri
1. Döşeme –2. Serim –3. Düğüm –4. Çözüm –5. Dilek
1. Döşeme: Tekerleme söylenen bölümdür. Bu bölümde amaç dinleyicinin ilgisini olaya çekmedir.
“Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde...“ gibi kalıplaşmış ifadeler kullanılır.
2. Serim: Masal kahramanlarının tanıtıldığı bölümdür.
“Bir memleketin birinde...” gibi sözlerle olaya geçilir.
3. Düğüm: Olayın ayrıntıları okuyucuya aktarılmaya başlanır. İyiler ile kötüler arasındaki çatışma ortaya çıkar ve olaylar bu bölümde giderek gelişir. Merak duygusunun en ön planda olduğu bölümdür. Olaylar hızlanarak çözüm noktasına yönelir.
4. Çözüm: Bu bölümde iyiler kazanır ve kötüler kaybeder. Kötülerin cezalandırılmasıyla olay çözülür.
5. Dilek: Çözüm bölümünde olayların sonlanması sonrasında bu bölüm de “Onlar ermiş muradına, biz çıkalım kerevetine”, “Darısı yurdumuzun güzelleri başına” gibi iyi dilek bildiren kalıplaşmış sözlerle son bulur.
Masalların Tarihçesi
· Masalların kaynağı Eski Yunan ve Hint mitolojileridir.
· Eski Yunan edebiyatındaki Ezop Masalları, tarihte bilinen en eski masal ve fabl örnekleri olup MÖ 6. yüzyılda yazıya geçirilmiştir.
· Ezop Masallarında kahramanlar genellikle hayvanlardır.
· Hint edebiyatında kaleme alınan Pançatantra ve Beydeba’nın yazdığı Kelile ve Dimne, Doğu’daki ilk masal ve fabl örnekleridir.
· Binbir Gece Masalları, Arap ve İran kaynaklı olup bu masalların anlatıcısı Şehrazat’tır.
· Grimm Kardeşler, Almanya’da halk arasında yaşayan masalları derleyerek 1812 yılında “Çocuk ve Yuva Masalları” adıyla yayımlamışlardır. Ancak bu masallar Grimm Masalları olarak adlandırılmaya devam etmektedir.
· Masal türünün önemli yazarlarından biri de Danimarkalı yazar Andersen’dir. Andersen Masalları olarak adlandırılan bu masalların en önemlisi “Kibritçi Kız” masalıdır.
Türk Edebiyatında Masalların Tarihçesi
1. Türk edebiyatında Uygur Dönemi eserlerinden olan Kalyanamkara ve Papamkara (İyi niyetli şehzade ile kötü niyetli şehzade) ilk masal örneği olarak kabul edilir.
2. Osmanlı Dönemi’nde sözlü gelenekten derlenerek hazırlanan Billur Köşk, ilk Türk masallarındandır.
3. XIX. Yüzyıldan sonra masallar Türk Halk Edebiyatında “kıssa” sözcüğüyle ifade edilmiş ve daha sonra da “mesel” sözcüğüyle masal kavramı karşılanmaya çalışılmıştır.
4. Bugünkü anlamda masal sözcüğünü ilk kullanan sanatçı Tanzimat edebiyatının en büyük şairi olan ve vatan şairi olan Namık Kemal’dir.
Namık Kemal; Mukaddime-i Celal adlı eserinde masalı eğitici, terbiye edici özellikte, bütünüyle hayalî olaylardan meydana gelen bir anlatım türü olarak tanımlamıştır.
5. Pertev Naili Boratav, Eflatun Cem Güney, Naki Tezel gibi önemli araştırmacılar Türk masallarını derleyerek yayımlamış ve Türk masallarını ölümsüzleştirmişlerdir.
Türk Masallarının Özellikleri
1. Türk masallarının kahramanı devler, cadılar gibi olağanüstü varlıklarla insanlar ve hayvanlardır.
2. Masallarda iyiler; hükümdar, derviş, padişah, Keloğlan; kötüler ise cadılar, devler, vezirlerdir.
3. Türk masallarında genel olarak tilki, aslan ve Zümrüdüanka kuşu en sık rastlanan hayvanlardır.
Türk ve Dünya Masalları
Yunan Masalları
Ezop (Aisepos) Masalları
Hint Masalları
1. Pançatantra
2. Kelile ve Dimne
3. Binbir Gündüz Masalları
Arap – İran Masalları
Binbir Gece Masalları
Alman Masalları
Grimm Kardeşler Masalları
Danimarka Masalları
Andersen Masalları
Fransız Masalları
Charles Perrault Masalları
Uygur Masalları
Kalyanamkara ve Papamkara
Osmanlı Masalları
1. Billur Köşk Masalları
2. Keloğlan Masalları
Kaynaklarına Göre Masallar
1. Uygur Kaynağı
a. Kalyanamkara ve Papamkara
b. Altun Yaruk
c. Üç Prensle Bir Parsın Hikâyesi
2. Hint Kaynağı
1. Pançatantra
2. Kelile ve Dimne
3. Tutiname
4. Baharı Daniş
3. Arap ve Fars Kaynağı
1. Mantıku’t Tayr
2. Binbir Gece Masalları
4. Batı Kaynağı
1. La Fontaine Masalları
2. Ezop Masalları
3. Grimm Kardeşler Masalları
5. Türk Kaynağı
1. İbn-i Sina Hikâyeleri
2. Billur Köşk Masalları
3. Keloğlan Masalları
4. Dastanı Ahmet Harami
Dünya Edebiyatının En Önemli Masalları
Pançatantra:
Beydaba tarafından derlenmiştir. Dünya edebiyatının ilk masal örneklerinden biri olarak kabul edilen Pançatantra, “beş kitap” veya “beş ilke” anlamına gelmektedir.
ÖNEMLİ: Pançatantra dünya edebiyatında masalların ve fablların kaynağı olarak kabul edilen bir şah eserdir.
Kelile ve Dimne:
Hint mitolojisinden izler taşıyan bu eser Kelile ve Dimne adındaki iki çakal arkadaşın başından geçen olayları ele alır. Kelile zeki ve doğru yolda giden, Dimne ise yalan ve yanlışı yol edinmiş karakterlerdir. Kelile ve Dimne masalı Pançatantra masallarının içinde yer alan bir masaldır.
Ezop Masalları:
* Ezop tarafından MÖ 6. Yüzyılda derlenen bu masallarda kahramanlar; bitkiler, hayvanlar ve cansız varlıklardır.
* Birçok Türk edebiyatçısı (Nazım Hikmet, Nurullah Ataç, Orhan Veli, Ülkü Tamer, Sabahattin Eyüboğlu gb.) tarafından çevrilen bu masallardan en önemlileri “Ağustos Böceği ile Karınca, Karga ile Tilki, Kurt ile Kuzu” gibi masallardır.
Binbir Gece Masalları
* Hayali bir kişi olan Şehrazat tarafından anlatılan bu masallar masal kaynakları içerisinde son derece önemli bir yer tutar.
* “Ali Baba ve Kırk Haramiler, Alaaddin’in Sihirli Lambası” gibi önemli masalların yer aldığı ve Arap-İran kültüründen izler taşıyan bu masallar 8. yüzyılda ortaya çıkmıştır.
* Binbir Gece Masallarının temeli kadınlara güvenmeyen Şehriyar adlı bir hükümdarla vezirin kızı olan Şehrazat adlı bir kızın yaşadıkları ele alınır.
Grimm Kardeşler Masalları
İki Alman yazar olan Jacop ve Wilhelm Grimm kardeşler tarafından kaleme alınan bu masalların en önemlileri;
- Hansel ve Gratel,
- Fareli Köyün Kavalcısı,
- Uyuyan Güzel,
- Pamuk Prenses ve
- Yedi Cücelerdir.
Perrault Masalları
“Kaz Anamın Öyküleri” olarak derlenen ve “Kırmızı Başlıklı Kız, Uyuyan Güzel, Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler, Kül Kedisi gibi önemli masalların yer aldığı Perrault Masalları Fransız edebiyatının önemli eserleridir.
Andersen Masalları
Danimarkalı yazar Andersen tarafından derlenen bu masallarda bazıları; “Çıplak Kral, Çirkin Ördek Yavrusu, Kibritçi Kız, Uçan Sandık” gibi masallardır. Bu masallar İskandinav kültüründen izler taşır.