1980 Sonrası Türk Şiirinde Görülen Eğilimler
derskonum.com'un değerli akademisyen-öğretmen-öğrenci-edebiyat sever takipçileri.
doğru konum= derskonum
1980
sonrası Türk şiiri
1980 sonrası meydana gelen siyasi ve
sosyal olaylardan Türk edebiyatında en çok etkilenen alanlardan biri şiirdir.
Bu
dönem şiiri, geleneğin devamlılığını yansıttığı gibi gelenekten kopuş ve
geleneğe protestoyu da barındırmaktadır. 1980 sonrası Türk şiiri, “toplumcu,
imgeci, geleneksel, mitolojik, metafizik” gibi farklı eğilimlerin ve şiir
anlayışlarının görüldüğü bir dönemdir.
1980 sonrası şairlerin eserlerinde halk ve
divan şiiri, saf şiir, Garip ve İkinci Yeni şiiri ve toplumcu eğilimlerden
etkilendikleri gözlemlenmiştir.
1980 sonrası Türk şiirinde şairlerin genel
yaklaşımı “Türk şiirinin bir bütün olduğu, bu şiirin hiçbir ayrım gözetilmeden
sahiplenilmesi gerektiği” şeklindedir.
Bu dönemde “kent kimliği, şehirleşme” tema
olarak öne çıkmıştır.
1980 sonrası şiir kuşağının en önemli
özelliği tek bir şiir anlayışından değil, çeşitli şiir anlayışlarından söz
edilebilmesidir. “Çok seslilik” bu kuşağın belirleyici özelliğidir.
1980 sonrası kuşakta dönemin şartları
yüzünden politik ve toplumsal konular arka planda kalırken bireysel kaygılar ön
planda olmuştur.
Şiirin bir araç olmayıp bir amaç olduğunu
kabul ederek ideolojik söylemlerden kaçınmışlardır. Bu dönemde ortak hareket
eden edebî bir topluluk oluşmamış, şairler bireysel olarak kendi şiir anlayışlarını
takip etmişlerdir.
1980 sonrası Türk şiirinde tema, dil ve üslup
bakımında şairler arasında bir bütünlük yoktur.
Bu dönemle ilgili yapılan
değerlendirmelerde şairlerin içe dönük, imgenin yoğunlaştığı bir şiir anlayışı
geliştirdikleri fikri ağır basmaktadır.
İçerikle birlikte şiirin yapısına ve
söyleyişine de önem veren genç şairler uzak çağrışımlardan ve imgelerden
faydalanmışlar, şiiri düzyazıya yaklaştırmışlardır.
Şiirlerinde anlatım süslü ve sanatlıdır.
1980 sonrası Türk şiiri, gelişme ortamını
dergilerde bulmuştur ve aynı dergide farklı şiir anlayışında şairler birlikte
ürünler verebilmiştir. Bu kuşak için önemli dergiler olarak Üç Çiçek, Poetika,
Şiir Atı, Fanatik, Sombahar, Broy, Yönelişler dergileri sayılabilir.
Haydar Ergülen’in yayımlanmasında yer aldığı
Üç Çiçek, uzun ömürlü olmasa da dönemin etkili dergilerinden biri olmuştur.
“60 kuşağı” olarak bilinen; Ataol
Behramoğlu, Özdemir İnce, İsmet Özel, Süreyya Berfe gibi şairler bu dönemde
eser vermeye devam ederler.
Bu kuşakta yer alan şairler arasında ;
Haydar Ergülen, Hüseyin Atlansoy, Şükrü Erbaş, Sunay Akın,Tuğrul Tanyol, Ahmet
Telli, Nurullah Genç, Enis Batur, Metin Celal, Lale Müldür, Seyhan Erözçelik,
Şavkar Altınel, Roni Marguiles, İhsan Deniz, Adnan Özer, Osman Hakan A., Akif
Kurtuluş, Enver Ercan, Turgay Fişekçi, Hüseyin Ferhad, Sina Akyol, Şükrü Erbaş,
Salih Bolat, Birhan Keskin, Ebubekir Eroğlu, Murathan Mungan, Küçük İskender,
Metin Cengiz, Akgün Akova, Melisa Gürpınar, Ahmet Erhan, Yaşar Miraç
sayılabilir.
1980 şiirindeki eğilimleri şöyle
sınıflandırabiliriz:
1. İmgeci şiir: Tuğrul Tanyol, Haydar Ergülen, Metin Celal, Mehmet Müfit,
Akif Kurtuluş, Seyhan Erözçelik, Ahmet Güntan...
2. Anlatımcı şiir: Turgay Fişekçi, Roni Margulies...
3. Folklorik ve mitolojik şiir: Yaşar Miraç, Adnan Özer, Hüseyin Ferhad,
Murathan Mungan...
4. Mistik-metafizikçi şiir: Hüseyin Atlansoy, Ali Günvar...
5. Gelenekselci şiir: Osman Hakan A., Sefa Kaplan...
6. Toplumcu gerçekçi şiir: Ahmet Erhan, Salih Bolat, Şükrü Erbaş, Metin
Cengiz, Ali Cengizkan, Nevzat Çelik...
7. Yeni garipçi şiir: Sunay Akın,
Oğuzhan Akay
8.Mrjinal Şiir (Beatnik) : Küçük İskender
