kitabın DİĞER TÜM SAYFALARIN CEVAPLARI İÇİN TIKLAYINIZ
183
183
1.a. Aşağıdaki cümlelerin karşısına yargılar
doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
Dili, yapısı ve konusundan hareketle bir
metnin hangi dönemde yazıldığını tahmin edebiliriz.
Öğretici metinler öncelikle sosyal hayatı
yansıtır.
Öğretici metnin yazılış amacı ile dönemin
zihniyeti arasında doğrudan bir ilişki söz konusudur.
Aynı ana düşünceden hareketle birden fazla öğretici
metin yazılamaz.
Öğretici metinler genellikle güncel tartışmaları
ve sorunları işler.
Ana düşünce, metnin temel iletisidir.
Öğretici metinler her okuyucuya aynı iletiyi
verir.
Öğretici metinlerde birbiriyle çelişen düşünceler
olabilir.
Öğretici metinlerde kelime ve kelime grupları
daha çok ilk anlamları ile kullanılır.
b. “Oysa eskiden komşuluk ne kadar güzelmiş.
‘Komşunun evi yanarsa seninki de sağlam kalmaz.’
diyen Horaz, ‘Ev alma,komşu al.’ diyen Türk
atasözü nasıl bambaşka bir şarkı tutturmuşlardı. Şimdilerde
insanlar bu kozmik gerçeği toptan inkâr edip,
sadece kendileri için yaşıyorlar. Köşeyi dönmekten başka bir
şey düşünmüyorlar. Döndükleri bu köşede belki
bir çok maddi nimetler var. Ama köşesini döndükleri yolun
sonuna vardıklarında iç zenginliklerini
yitirip zavallı bir posa kaldıklarını anlayacakları gün uzak değildir.
Uygarlık sanılan çıkar yarışı, insanı günden
güne barbarlaştırıyor.”
Haldun TANER
Yukarıdaki metne göre aşağıdaki cümlelerin
karşısına yargılar doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
Metinde altı çizili kelimeler mecaz anlamda
kullanılmıştır.
Metinde vecizelere (özdeyişlere) yer verilmiştir.
Yukarıdaki metinde dilin göndergesel işlevi
hâkimdir.
c. “Her şeyden evvel şunu itiraf edelim ki şiirde
manadan ne kastedildiğini bilmiyoruz. 'Fikir' dedikleri
bayağı mütalaalar yığını mı, hikâye mi,
mazmun mu ve 'vuzuh' bunların idrak-i adiye göre anlaşılması mı
demektir? Şiir için bunları elzem addedenler şiiri
tarih, nutuk, belagat gibi bir sürü söz sanatlarıyla karıştıranlar
ve onu asıl çehre ve alâiminde seçip tanımayanlardır.”
Ahmet HÂŞİM
Yukarıdaki metne göre aşağıdaki cümlelerin
karşısına yargılar doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
Yukarıdaki parça yazıldığı dönemin öğretici
metin geleneğini yansıtmaz.
Yukarıdaki parçada dönemin geleneğinden
etkilenilerek Arapça ve Farsça sözcüklere yer verilmiştir.
Yukarıdaki parçada sanatçının gelenekle
ilişkisi konusunda ipuçları yer almaktadır.
2.a. Aşağıdaki cümlede boş bırakılan yere
uygun kelimeyi yazınız.
Yazarın hayatı, şahsiyeti ve eserleri ile
ilgili bilgi veren yazılara ..................... denir.
b. Aşağıdaki cümlede boş bırakılan yerlere
uygun kelimeleri yazınız.
Öğretici metinlerde anlam ……………...……………. ve
……………… göre değişmez.