» » » Türkiye Dışındaki Çağdaş Türk Şiiri

Türkiye Dışındaki Çağdaş Türk Şiiri

..........sponsorlu bağlantılar......... .........sponsorlu bağlantılar.......
.........sponsorlu bağlantılar....... .........sponsorlu bağlantılar.......

Türkiye Dışındaki Çağdaş Türk Şiiri


  • Türk dünyası edebiyatı, ortak duygu ve düşünce dünyasının yanı sıra zengin bir kültür birikimine sahiptir.

  • Türk dili geniş bir coğrafyada asırlardır kullanılan, oldukça nitelikli edebî eserlerle taçlandırılan  bir dildir.
  •  
  • Türkiye dışında Azerbaycan, Irak, Bulgaristan, Batı Trakya, Kazakistan, Türkistan, Kıbrıs, Özbekistan gibi birçok ülkede edebî eserler verilmiştir ve verilmeye devam etmektedir.

  • Türkiye dışında gelişen bu edebiyata Türk dünyası edebiyatı denmektedir.

  • Birçok baskıya ve olumsuz koşula rağmen zengin bir kültür mirasına sahip Türk toplulukları, edebiyatlarını korumaya ve geliştirmeye çalışmışlardır. 

  • Türkiye dışındaki coğrafyalarda yaşayan Türkler, ana dili bilinci ile Türkçe eserler vermiştir.

  • Türk dilinin konuşulduğu ülkelerde, bölgelerde yaşayan Türk şairler; halkın sorunlarını, beklentilerini şiirleri aracılığıyla dile getirmiştir. 

  • Bu bölgelerde Türkçenin çeşitli lehçe ve şivelerinde eserler verilmiştir.

  • Türkiye dışındaki çağdaş Türk şiirinde genellikle özgürlük ve ulusal bilinç temaları işlenmiştir.



Türkiye Dışındaki Çağdaş Türk Edebiyatı


  • Azerbaycan Türk Edebiyatı: Bahtiyar Vahapzade, Hüse­yin Şehriyar, Celil Mehmet Kulizade
  • Bulgaristan Türkleri Edebiyatı: Recep Küpçü
  • Kazak Türkleri Edebiyatı: Mağcan Cumabayulı
  • Kazan Türkleri Edebiyatı: Ayaz İshaki
  • Kıbrıs Türk Edebiyatı: Osman Türkay, Özker Yaşın
  • Batı Trakya Türkleri Edebiyatı: Mehmet Hilmi, Abdura­him Dede
  • Kırgızistan Türk Edebiyatı: Cengiz Aytmatov
  • Kırım Türkleri Edebiyatı: İsmail Gaspıralı, Cengiz Dağcı
  • Özbekistan Türk Edebiyatı: Abdülhamit Süleymanoğlu Çolpan, Aybek
  • Türkmenistan Türk Edebiyatı: Ata Atacanoğlu
  • Doğu Türkistan-Uygur Türkleri Edebiyatı: Ziya Samedi
  • Yugoslavya Türkleri Edebiyatı: Nimetullah Hafız
  • Irak Türkleri Edebiyatı: Ata Terzibaşı

TÜRK DÜNYASINDAN ÖNEMLİ SANATÇILAR
ŞEHRİYAR (1904 – 1988)
  • Türk dünyası şairlerindendir. Asıl adı Muhammed Hüseyin Behcet’tir. 
  • Azerbaycan Türklerindendir.
  • Azeri Türk edebiyatının büyük şairlerindendir.
  • Güney Azerbaycan’da yaşamıştır.
  • Şiirlerinde Azerbaycan Türkçesini kullanmıştır.
  • Sade ve akıcı bir dili vardır.
  • Farsça şiirleri İran Edebiyatı’nda da önem taşır.
  • Şehriyar, İran’da Farsça şiirleriyle tanınmış bir şairdi ancak Azer Türkçesi ile yazdığı Heyder Baba’ya Selâm şiiri, onun bütün Türk dünyasında tanınmasını sağladı. 
  • Bazı şiirleri bestelenerek şarkı ve türkü formunda okundu. 
  • Onun şiirlerinde millî, manevi ve kültürel değerler, sanatçı duyarlılığıyla özümsenmiş biçimde yer aldı.
Eserleri:
  • Şiir: Heyder Baba’ya Selam, Türkçe Şiirlerinden Seçmeler, Divan (Farsça Şiirleri)
BAHTİYAR VAHAPZADE (1925 – 2009)
  • Azeri Türk edebiyatının büyük şairlerindendir.
  • Edebiyat profesörüdür.
  • Şiirlerinde özellikle yurt ve dil sevgisini işlemiştir.
  • Genellikle hece ölçüsünü kullanmıştır.
  • Türk dünyasında tanınan ve çok okunan bir şair olan Bahtiyar Vahapzade,
  • şiirlerinde özellikle millî ve manevi değerleri işledi. Vatan ve ana
  • dil temaları etrafında Azerbaycan’ın bağımsızlık mücadelesini yansıttı.
  • İlhamını halkın irfanından aldı. Duygulara hitap ederken kimi zaman
  • lirik, kimi zaman epik bir söyleyişe yöneldi. Pek çok ödül aldı, “Azerbaycan
  • Halk Şairi” unvanına layık görüldü. Eserlerinden bazıları farklı dillere
  • çevrildi
  • “Menim Anam” şiiriyle tanınmış ve sevilmiştir.
Eserleri:
  • Şiir: Menim Dostlarım, Çınar, Kökler ve Budaklar, Gün Var Bin Aya Değer, İnsan ve Zaman
OSMAN TÜRKAY (1927 – 2001)
  • Kıbrıs Türk edebiyatı şair ve yazarıdır.
  • Gazetecidir; şiirleri dışında deneme ve incelemeleri de vardır.
  • Nobel’e aday gösterilmiş, uluslararası birçok ödül almıştır.
Eserleri:
  • Şiir: Yedi Telli, Uyurgezer, Beethoven’den Aydınlığa Uyan­mak, Kıyamet Günü Gözlemcileri, Evrenin Düşünde Gezgin
ÖZKER VAŞIN (1932 – )
  • Kıbrıs Türk edebiyatı şair ve yazarıdır.
  • Öykü, tiyatro ve romanları da vardır.
Eserleri:
  • Şiir: Kıbrıs’tan Atatürk’e, Mehmetçik Kıbrıs’ta, Atatürk’e Saygı Duruşu
İSMAİL GASPIRALI (1851 – 1914)
  • Kırım Türk edebiyatı yazarıdır.
  • Gazeteci ve fikir adamı kimliğiyle tanınmıştır.
  • Rusya’daki ve tüm dünyadaki Türklerin birliğini savunmuştur.
  • Fikirleriyle Milli Edebiyatçılar üzerinde etkili olmuştur.
  • Son yıllarını Türkiye’de geçirmiştir.
Eserleri:
  • Rusya Müslümanları, Avrupa Medeniyetine Bakış, Atlaslı Cihanname
CENGİZ DAĞCI (1920 – )
  • Kırım Türk edebiyatının ve dünya edebiyatının büyük romancısıdır.
  • İkinci Dünya Savaşı’nın ardından İngiltere’ye yerleşmiştir.
  • Sade ve anlaşılır bir dili vardır.
  • Sovyet egemenliği altındaki Kırım halkının zorlu yaşamla­rını, kendi gözlemlerinden yola çıkarak anlatmıştır.
Eserleri:
  • Roman: Korkunç Yıllar, O Topraklar Bizimdi, Onlar da İn­sandı, Dönüş, Ölüm ve Korku Günleri, Genç Temuçin, Ba­dem Dalına Asılı Bebekler, Üşüyen Sokak, Yurdunu Kaybe­den Adam, Yoldaşlar
  • Anı: Anneme Mektuplar
AYAZ İSHAKİ (1878 – 1954)
  • Kazan Türk edebiyatının yazar ve düşünce adamıdır.
  • Roman, hikâye ve tiyatroları vardır.
  • 1917 Ekim Devrimi’nden sonra ülkesini terk etmiştir.
  • Türkiye’de ölmüştür.
Eserleri:
  • Öykü: Zindan, Familye Saadeti, Ulug Beyrem
  • Roman: Üyge Taba, Ulug Muhammed, Tatarın Kızı
ABDÜLHAMİT SÜLEYMANOĞLU ÇOLPAN (1897-1938)
  • Özbek Türk edebiyatı şairlerindendir.
  • Şiirlerinde bağımsızlığı, kadın haklarını konu edinmiştir.
  • Tevfik Fikret, Mehmet Akif gibi toplumcu şairlerimizi oku­muş ve onlardan etkilenmiştir.
Eserleri:
  • Şiir: Uyanış, Tan Sırları, Koşuklarım…
ATA ATACANOGLU (1922 -1989)
  • Türkmen edebiyatı şairidir.
  • Heceyle veya serbest lirik şiirler yazmıştır.
Eserleri:
  • Şiir: Guşgı Galası, Sallancağım Sehra Benim, Çakmak, Men Size Baryan…
CENGİZ AYTMATOV (1928 – 2008)
  • Kırgız Türk edebiyatının ve dünya edebiyatının tanınmış romancısıdır.
  • Doğa, aşk ve vatan sevgisi başlıca konularıdır.
  • Anlatımında Manas destanı gibi Kırgız destanlarının ve efsanelerin etkisi vardır.
  • “Selvi Boylum” adlı öyküsü oldukça sevilmektedir.
Eserleri:
  • Roman: Cemile, Kopar Zincirlerini Gülsarı, Toprak Ana, Yüz Yüze, Gün Uzar Yüzyıl Olur (Gün Olur Asra Bedel), Beyaz Gemi
  • Oyunları: Yıldırım Sesli Manasçı, Kızıl Elma, Cengiz Hana Küsen Bulut, Dişi Kurdun Rüyaları, Sultan Murat…
ZİYA SAMEDİ (1914 – 2000)
  • Doğu Türkistan edebiyatı yazarıdır.
  • Tiyatro, roman ve öyküleri vardır.
Eserleri:
  • Roman: Yılların Sırrı, Gani Batur – Mayimhan, Ahmet Efendi
  • Öykü: Bir Tane Sigara, Kaysılar Olgunlaştığında, Dertlinin İnleyişi…


.........sponsorlu bağlantılar....... ..........sponsorlu bağlantılar........

PAYLAŞ BİZE DE KATKIN OLSUN :)

Facebook Twitter Google+
0 YORUM "Türkiye Dışındaki Çağdaş Türk Şiiri"

Back To Top -->