TİYATRONUN YAPI UNSURLARI NELERDİRTİYATRONUN YAPI UNSURLARI NELERDİR, TİYATRONUN YAPI UNSURLARI, TİYATRODAKİ YAPI UNSURLARI,
Tiyatro geçmişten günümüze toplumu yansıtan bir ayna görevi görmektedir. Toplumdaki sıkıntıları perdeye yansıtan ve insanı insana insanla anlatan bir sanat dalıdır. İlk olarak Yunanistan’da ortaya çıkan tiyatro, zamanla dünyaya yayıldı. Modern tiyatro ülkemize ise Tanzimat döneminde geldi. Modern tiyatrodan önce ülkemizde orta oyunu ve kukla oyunları gibi geleneksel Türk tiyatrosu hakimdi.
Türkiye’de modern tiyatro örneği ilk olarak İbrahim Şinasi tarafından yazılmıştır ve oyunun adı da Şair Evlenmesi’dir. Modern tiyatro trajedi, dram ve komedi olmak üzere üçe ayrılır. Tiyatro hakkında kısaca bilgi verdikten sonra tiyatronun yapı unsurlarından bahsedebiliriz.
Tiyatronun Yapı Unsurları
Tiyatronun beş adet yapı unsuru vardır. Bunlar;
Şimdi bu yapı unsurlarını kısaca açıklayalım,
Dramatik Örgü
Tiyatrodaki olay örgüsü dramatik örgüdür. Bir bütün içerisinde yer alan her bir olay, iletiyi seyirciye ulaştırma amacını güder. Bütün olayları birbirine bağlayan neden-sonuç ilişkisidir.
Yer (Mekân)
Yer yada mekan bütün olayların geçtiği çevreye denir. Uygun bir dekor ve sahne ile bütün olaylar yaşandığı zamana ve çevreye yansıtılır. Sahneyi oluşturmak için ışık, eşya gibi oyunda kullanılan araçları tümü dekoru oluşturur. Mekanı tamamlayan diğer ögeler ise oyuncunun kullandığı eşyalar ve aksesuarlardır. Mekân-zaman-olay ilişkisi oyunun daha iyi anlaşılmasını sağlar.
Tiyatro geçmişten günümüze toplumu yansıtan bir ayna görevi görmektedir. Toplumdaki sıkıntıları perdeye yansıtan ve insanı insana insanla anlatan bir sanat dalıdır. İlk olarak Yunanistan’da ortaya çıkan tiyatro, zamanla dünyaya yayıldı. Modern tiyatro ülkemize ise Tanzimat döneminde geldi. Modern tiyatrodan önce ülkemizde orta oyunu ve kukla oyunları gibi geleneksel Türk tiyatrosu hakimdi.
Türkiye’de modern tiyatro örneği ilk olarak İbrahim Şinasi tarafından yazılmıştır ve oyunun adı da Şair Evlenmesi’dir. Modern tiyatro trajedi, dram ve komedi olmak üzere üçe ayrılır. Tiyatro hakkında kısaca bilgi verdikten sonra tiyatronun yapı unsurlarından bahsedebiliriz.
Tiyatronun Yapı Unsurları
Tiyatronun beş adet yapı unsuru vardır. Bunlar;
- Dramatik örgü,
- Yer,
- Zaman,
- Çatışma,
- Kişiler.
Şimdi bu yapı unsurlarını kısaca açıklayalım,
Dramatik Örgü
Tiyatrodaki olay örgüsü dramatik örgüdür. Bir bütün içerisinde yer alan her bir olay, iletiyi seyirciye ulaştırma amacını güder. Bütün olayları birbirine bağlayan neden-sonuç ilişkisidir.
Yer (Mekân)
Yer yada mekan bütün olayların geçtiği çevreye denir. Uygun bir dekor ve sahne ile bütün olaylar yaşandığı zamana ve çevreye yansıtılır. Sahneyi oluşturmak için ışık, eşya gibi oyunda kullanılan araçları tümü dekoru oluşturur. Mekanı tamamlayan diğer ögeler ise oyuncunun kullandığı eşyalar ve aksesuarlardır. Mekân-zaman-olay ilişkisi oyunun daha iyi anlaşılmasını sağlar.
Zaman
Tiyatroda olayların başlangıcı ile bitişi arasında geçen süreye zaman denir. Tiyatrodaki olaylar farklı zaman türleri ile sıralanabilir. Bunlar; kronolojik zaman, düğümden başlatılan zaman, sonuçtan başlatılan zaman ve düzensiz zamanlardır.
Tiyatroda olayların başlangıcı ile bitişi arasında geçen süreye zaman denir. Tiyatrodaki olaylar farklı zaman türleri ile sıralanabilir. Bunlar; kronolojik zaman, düğümden başlatılan zaman, sonuçtan başlatılan zaman ve düzensiz zamanlardır.
Çatışma
Kişiler arasındaki iç ve dış mücadeleler ile anlaşmazlıklardır dramatik örgünün gelişmesine yardımcı olur. Karşıt duygu, düşünce ve isteklerin; kişilik özelliklerinin bir arada sergilenmesi ile ortaya çıkar. Sosyal statü, ekonomik durum, psikolojik yapı, eğitim ve kültür gibi unsurlardaki keskin farklılıklar çatışmayı belirleyen etkenlerdir.
Kişiler
Tiyatro eserinde aralarında çatışma bulunan ve böylelikle olayları var eden insanlardır.
Kişiler, iletinin okura / izleyiciye ulaşmasını sağlayan temel unsurdur. Kişiler, olaylardaki ağırlıklarına göre birinci veya ikinci derecede önemli kişiler diye ayrılır. Tip ve karakterler çevrelerinden soyutlanmadan toplumsal, fiziksel ve psikolojik özellikleriyle verilir
Kişiler arasındaki iç ve dış mücadeleler ile anlaşmazlıklardır dramatik örgünün gelişmesine yardımcı olur. Karşıt duygu, düşünce ve isteklerin; kişilik özelliklerinin bir arada sergilenmesi ile ortaya çıkar. Sosyal statü, ekonomik durum, psikolojik yapı, eğitim ve kültür gibi unsurlardaki keskin farklılıklar çatışmayı belirleyen etkenlerdir.
Kişiler
Tiyatro eserinde aralarında çatışma bulunan ve böylelikle olayları var eden insanlardır.
Kişiler, iletinin okura / izleyiciye ulaşmasını sağlayan temel unsurdur. Kişiler, olaylardaki ağırlıklarına göre birinci veya ikinci derecede önemli kişiler diye ayrılır. Tip ve karakterler çevrelerinden soyutlanmadan toplumsal, fiziksel ve psikolojik özellikleriyle verilir
